Welke referendums werden er in het verleden al georganiseerd en wie waren de eerste ministers toen?
Welkom bij WeZooz Academy
Je bekijkt een gratis preview van deze lesvideo.
Meld je aan, probeer gratis om meer te zien of koop meteen toegang.
Deze special werd gemaakt in samenwerking met Harry De Paepe van Doorbraak. Harry De Paepe (°1981) is niet gewoon een ervaren leraar geschiedenis. Hij schrijft ook op regelmatige basis artikels over de Britse politiek voor Doorbraak.be en Knack.be. Hij was hierover al te horen op Radio 1 en te zien op VRT en VTM. In het najaar verschijnt zijn boek, dat hij samen met VRT-journalist Flip Feyten schrijft, over wat de Engelsen zo ... nou ja, 'Engels' maakt.
In 1975, drie jaar na de toetreding tot de Europese Economische Gemeenschap (EEG), werd er in Groot-Brittannië al een eerste referendum gehouden. Harold Wilsen (Labour) was toen eerste minister. Bleven de Britten in de EEG? Een ruime meerderheid van 67% stemde om erin te blijven. Ook Margaret Thatcher was toen voorstander om in de EEG te blijven.
Thatcher, die in 1979 eerste minister van Groot-Brittannië wordt, is zoals eerder gezegd voorstander om lid te zijn van de EEG. Groot-Brittannië zit op dat moment in een zware economische crisis. Ze zit de EEG als reddingsboei om Groot-Brittannië uit het slop te halen.
Hoewel ze voorstander is, uit ze vaak kritiek op de toenmalige Europese Unie. “What we are asking is for a very large amount of our own money back.” Thatcher vindt dat o.a. Groot-Brittannië te veel geld moet betalen aan de EEG.
Een ander probleem voor Thatcher is de grote verdeeldheid binnen haar partij 'the Conservative Party'. De standpunten over Europa zijn zo verschillend dat de partij in 1997 niet meer verkozen geraakt. Thatcher was eerste minister van 1979 tot 1990.
In 1997 wordt Tony Blair van 'Labour Party' verkozen tot eerste minister. Europa juicht dit toe want Blair is pro-Europa. Tot op zeker hoogte weliswaar. Want de invoering van de euro in Groot-Brittannië was voor Blair absoluut geen optie. Tot driemaal toe weigert de regering van Blair en zijn opvolger Gordon Brown, ook lid van Labour, om toe te treden tot de Eurozone.
In 2004 belooft Tony Blair dat een referendum komt om voor of tegen de Europese grondwet te stemmen. Een belofte die hem opnieuw eerste minister van Groot-Brittannië maakt in 2005. Toch komt het referendum er niet. Door eerdere referendums in Frankrijk en Nederland was het niet meer nodig om er ook één te organiseren in Groot-Brittannië. Beide landen hadden nee gestemd tegen de Europese grondwet.
In een andere lesvideo legt Harry de werking van het Britse parlement uit. Klik hier voor het volledige overzicht van de brexit-special.